نشانه های عفونت بعد از جراحی و کشیدن دندان و راه پیشگیری از آن
کلینیک هایی در تهران که بصورت کامل از مواد و تجهیزات استریل استفاده میکنند در زیر معرفی میشود.
رتبه بندی بهترین دنداندندان پزشکان بر اساس رضایت بیماران در پاییز 98
انتخاب دکتر مهسا فربد به عنوان بهترین دندانپزشک تهران.
1- دکتر مهسا فربد (سید خندان) (جهت مشاهده اطلاعات کلیک کنید)
آدرس : ابتدای سهروردی شمالی ضلع جنوب غربی پل سيد خندان خيابان برازنده پلاك ٣٢ واحد ٢٤
09123265833
رضایت بیماران : 95%
تعرفه خدمات : متوسط
استفاده از بهترین متریال های دنیا
2- دندانپزشکی دکتر علم (ونک) (جهت مشاهده اطلاعات کلیک کنید)
3- دندانپزشکی غرب (پونک) (جهت مشاهده اطلاعات کلیک کنید)
عفونت هنگامی ایجاد میشود که باکتریها به بدن وارد شده و شروع به تولید مثل کنند، عفونت باعث درد، ورم و قرمزی میشود. هر کاری روی دندان که باعث خونریزی شود ممکن است باعث عفونت شود، از جمله پاکسازی دندان، زیرا راه را برای هجوم باکتریها به بدن باز میکند. هرچند جلوگیری از عفونت پس از مراجعه به دندانپزشکی کار سختی نیست – صرفاً مراقبت کردن از دندان، مصرف آنتی بیوتیک در صورت لزوم و نظارت بر وضعیت دندانها و علائم عفونت کافی است.
عفونت پس از درمان دندانپزشکی
درمانهای دندانپزشکی، از نظافت تا عصب کشی ، ممکن است باعث خونریزی شده و در نتیجه راهی برای ورود باکتریها به بدن باز میشود. در حالیکه سعی دنداندندان پزشکان بر این است که تا جای ممکن هر وسیلهای را استریل نگاه دارند، ولی باز هم گاهی اوقات عفونت در بدن ایجاد میشود، همچون زمانی که پس از انجام جراحی روی نقطهای از بدن، آن نقطه عفونت میکند. در ادامه به چند مورد از شایعترین درمانهای دندانپزشکی اشاره میکنیم.
کشیدن دندان
دنداندندان پزشکان سعی دارند از کشیدن دندان اجتناب کنند ولی گاهی اوقات تنها گزینه ممکن کشیدن دندان است. در صورت امکان عصب کشی به کشیدن دندان ارجحیت دارد. برخی از علل کشیدن دندان عبارتند از:
- آسیب زیاد به مغز دندان (داخل دندان) بخاطر عفونت یا پوسیدگی( لینک به مقاله پوسیدگی دندان).
- عفونتی که نتوان با آنتی بیوتیک درمان کرد.
- بیماری لثه که باعث لق شدن دندان شود و نتوان آنها را ثابت کرد.
- شلوغی بیش از حد دندان پیش از ارتودنسی
- دندانها را نمیتوان با تاج دندانی یا ترمیم نگاه داشت.
پر کردن دندان
پر کردن دندان هنگامی انجام میشود که پوسیدگی یا حفرهای در دندان ایجاد شده باشد. پس از نظافت ذرات روی دندان، دندانپزشک مواد پر کردن دندان را تزریق میکند که این مواد از دندان محافظت خواهد کرد. اگر دندانتان عفونت یا نیاز به عصب کشی داشته باشد، دندانپزشک ممکن است از مواد موقتی پر کردن دندان استفاده کند. این مواد موقتی مانع از رسیدن باکتریها به پالپ دندان شده و معمولاً به تسکین درد دندان نیز کمک میکند. البته باید این مواد موقتی را با مواد دائمی تعویض کرد، زیرا مواد موقتی دوام چندانی ندارند.
عصب کشی
اگر دندان شما به شدت پوسیده یا عفونت زیادی داشته باشد، دندانپزشک احتمالاً پیش از انجام درمانهایی همچون کشیدن دندان، آن را عصب کشی خواهد کرد. هنگامی که عصب کشی انجام میشود، پزشک عصب و پالپ دندان از داخل دندان خارج میکند. فضای داخلی دندان با یک ماده استریل شیمیایی (غیرفعال) پر میشود. بعد از عصب کشی دندان نمیمیرد، زیرا در اطراف آن عصب و عروق خونی وجود دارند.
علائم عفونت
برخی از نشانه های عفونت دندان عبارتند از:
حساسیت و درد
عفونت در هر نقطهای از دهان میتواند شکل بگیرد، از دندانها و لثهها گرفته تا استخوان فک، زبان و کام. در چند روز اول پس از درمان دندانپزشکی باید کاملاً مراقب باشید و هرگونه تشکیل عفونت را تشخیص دهید. یکی از واضحترین نشانههای عفونت درد، ناراحتی و حساسیت در ناحیه عفونی است. همچنین وجود تب و درد تپنده نیز از علائم عفونت به شمار میرود. احتمالاً ناراحتی با لمس آن ناحیه یا رساندن سرما یا گرما به آن افزایش مییابد. آیا هنگام جویدن یا لمس ناحیه عفونی احساس درد دارید؟ عفونت معمولاً نسبت به فشار و لمس حساس است. آیا هنگام خوردن غذای داغ یا نوشیدن نوشیدنیهای سرد احساس درد دارید؟ عفونت به دمای سرد و گرم نیز حساس است.
ورم
برخی از درمانهای دندانپزشکی میتوانند باعث ورم شوند، از جمله کشیدن دندان عقل یا جراحی لثه. معمولاً میتوانید میزان تورم را با گذاشتن پک یخ کنترل کنید. هرچند، این نوع از تورم در عرض سه روز فروکش خواهد کرد. اگر ورم غیر منتظرهای داشتید یا پس از 3 روز از درمان دندانپزشکی همچنان ورم فروکش نکرده بود، احتمالاً دچار عفونت شدهاید و باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. ورم در فک و لثهها در اغلب اوقات نشانهای عفونت است، مخصوصاً اگر در آن ناحیه دندانی نکشیده یا جراحی نکرده باشید. دشواری در باز کردن دهان نیز میتواند نشانهای از وجود عفونت باشد. در برخی از موارد ورم حتی در گردن و زیر فک نیز مشاهده میشود. ورم گردن در نتیجه پخش شدن عفونت از طریق غدد لنفاوی موجود در دهان رخ میدهد و وضعیتی بسیار خطرناک است. اگر در سر یا گردن خود متوجه عفونت شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
بوی بد دهان
یکی دیگر از نشانههای تشخیض عفونت بوی بد دهان است. این بو ناشی از انباشته شدن چرک است – گلبولهای سفید خون که در حال مبارزه با عفونت مردهاند – و نشانهای تقریباً قطعی هستند که باید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. چرک یکی از اصلیترین نشانههای عفونت است. چرک مزه تلخ و مقداری شور داشته و بوی بدی از خود متصاعد میکند. اگر در دهان خود مزه بدی را احساس میکنید یا دهانتان بوی بدی میدهد احتمالاً چرک دلیل اصلی است. چرک ممکن است داخل بافت گیر کرده و ایجاد آبسه کند. اگر آبسه پاره شود، احساس میکنید که مایعی تلخ و شور در دهانتان ریخته میشود. همچنین ممکن است دردتان نیز تسکین یابد. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا بررسی کند آیا چرک در دهانتان وجود دارد یا خیر. برای از بین رفتن عفونت باید تحت درمان قرار بگیرید.
چگونه میتوان از عفونت پس از درمان دندانپزشکی پیشگیری کرد؟
توجه به نکات زیر بعد از درمان های دندان پزشکی در پیشگیری از عفونت دهان موثرند.
به آرامی مسواک بزنید
بسته به درمانی که روی دندانتان انجام دادهاید – از جمله جراحی دندان یا کشیدن دندان احتمالاً باید برای مدتی کوتاه دندانهایتان را مسواک نزنید. ولی در همین مدت نیز باید دهان و دندانهای خود را تمیز نگاه دارید، زیرا تجمع باقیمانده غذا و خورکیها میتواند باعث رشد سریع باکتریها شود. دستورالعملهای دندانپزشک خود را انجام دهید. شاید از شما بخواهد تا برای مدتی دیگر مسواک نزنید یا به آرامی از مسواک استفاده کنید. هنگامی که دندانتان را میکشید، مسواک زدن، آبکشی دهان و تف کردن یا استفاده از دهانشویه تا 24 ساعت غیر ممکن خواهد بود. بلافاصله پس از این مدت مسواک زدن را از سر بگیرید، ولی تا سه روز جای دندان کشیده را مسواک نکنید. البته به صلاحدید دندانپزشک میتوانید بدون مشکل مسواک بزنید. فقط مراقب باشید که روی نواحی حساس مسواک را آرام بکشید و بیش از حد آن محل را مسواک نکنید. اگر دندان خود را کشیدهاید نباید با فشار آبکشی کنید. این باعث وارد شدن فشار منفی خواهد شد که باعث جدا شدن لخته خون داخل حفره لثه میشود.
با آب نمک دهان خود را آبکشی کنید
آبکشی دهان با آب نمک باعث میکروب زدایی از دهان شده ولی نمیتواند جایگزین مسواک زدن شود. نمک بصورت موقتی بالانس pH را در دهان بالا برده و محیطی قلیایی را ایجاد میکند که برای باکتریهای محیطی نامساعد بوده و رشد آنها را کند میکند. از این طریق با عفونتهایی که در زخم باز شکل میگیرند مبارزه میکند. ساخت محلول آب نمک بسیار ساده است. تنها اقدامی که باید انجام دهید اضافه کردن نصف قاشق چای خوری نمک به یک فنجان آب ولرم است. پس از جراحی دندان یا کشیدن دندان عقل، میتوانید از فردای آن روز دهان خود را با این محلول آبکشی کنید. هر دو ساعت و پس از هر وعده غذایی دهان خود را آبکشی نمایید؛ تا در مجموع 5 الی 6 بار در روز دهانتان را آبکشی کرده باشید. به آرامی آب نمک را در دهانتان بچرخانید، میتوانید این کار را با حرکت دادن زبانتان از یک طرف به طرف دیگر انجام دهید. مراقب باشید که به ناحیه دندان کشیده شده آسیبی نزنید. تا یک هفته پس از جراحی این کار را تکرار کنید. برخی از دنداندندان پزشکان توصیه میکنید این کار را پس از کشیدن دندان را انجام دهید. میتوانید از واترجت برای این کار استفاده کنید، با استفاده از واترجت حفره ایجاد شده در لثه را پس از هر وعده غذایی و پیش از رفتن به رختخواب آبکشی نمایید. با این کار علاوه بر نظافت دهان، احتمال بروز عفونت نیز به صفر میرسد.
از مصرف غذاهایی که میتواند باعث حساسیت زخم شود خودداری نمایید
عفونت هنگامی بروز میکند که باکتریها وارد جریان خون شده و تولید مثل کنند. زخمهای داخل دهان باید کاملاً بسته شده و بسته بمانند، به عبارت دیگر باید مراقب باشید که مواد خوراکی مصرفی باعث باز شدن زخم، باز کشیدن بخیهها یا حساسیت زخم نشوند. دستورالعملهای دندانپزشک خود را انجام دهید و در صورت نیاز رژیم غذایی خود را محدود کنید. ممکن است تا چند روز نیاز باشد تنها غذاهای نرم یا مایعات بخورید. موادی همچون سس سیب، ماست، پودینگ، ژله، تخم مرغ یا پنکیک معمولاً مناسب هستند. از مصرف غذاهای سفت، ترد و جویدنی پرهیز کنید. موادی همچون تست، چیپس، میگوی سرخ شده میتوانند ناحیه تجت درمان را اذیت کنند، مثلاً بخیههایش را باز کرده یا باعث خونریزی شوند.
مصرف آنتی بیوتیکهای پیشگیرانه
در بعضی شرایط استفاده از آنتی بیوتیک ها برای پیشگیری از عفونت ضروری است.
مصرف آنتی بیوتیک برای افراد با شرایط پزشکی خاص
افرادی که به عارضههای خاصی مبتلا هستند بیشتر از سایرین در معرض عفونت بعد از درمان دندانپزشکی قرار دارند ولی احتمالاً نیاز است تا از آنتی بیوتیکهای پیشگیرانه مصرف کنند. این مسئله بخصوص برای کسانی اهمیت دارد که در معرض عفونت قلبی یا عفونت غشای داخلی قلب (اندوکاردیتیس) هستند. این دسته از افراد پیش از درمان باید آنتی بیوتیک مصرف کنند. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا ببینید در این دسته قرار دارید یا خیر. عفونت غشای داخلی قلب در دریچههای قلب رخ میدهد، مخصوصاً در کسانی که نارسائی قلبی دارند. معمولاً باکتریهای موجود در جریان خون به دیواره قلب نمیچسبند. هرچند، در برخی از ناهنجاریها جریان خون متلاطم شده و در نتیجه باکتریها میتوانند با چسبیدن به یک ناحیه شروع به رشد و تولید مثل کنند. عفونت غشای داخلی قلب برای کسانی خطرناکتر است که دریچه مصنوعی قلب، شانت یا کاندوئیت شریانی کار گذاشتهاند یا دچار بیماری رماتیسمی قلب یا سایر نارسائیهای مادرزادی قلبی هستند. درمانهای خطرناک برای این افراد موجود در این گروه شامل کشیدن دندان، جراحی دندان و لثه، ایمپلنت و نظافت دندان یا ایمپلنتی است که احتمال خونریزی وجود دارد. برخی از افرادی که مفاصل مصنوعی دارند نیز در معرض خطر ابتلا به عفونت در اطراف این مفاصل هستند. اگر زانو یا لگن مصنوعی دارید، بیشتر از سایرین در معرض عفونت پس از کشیدن دندان هستید.
ارزیابی خطر
بیماران سالم معمولاً نیازی به مصرف آنتی بیوتیک پیش و پس از درمانهای دندانپزشکی ندارند. مطالعهای که جدیداً انجام شده نشان میدهد آنتی بیوتیکهایی که پس از درمان مصرف شوند میتوانند خطر عفونت را کاهش دهند، ولی با این حال در این مطالعه گفته شده که مضرات این کار بیشتر از جنبههای مثبت آن است. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا وی با بررسی شما بگوید که باید آنتی بیوتیک مصرف کنید یا خیر. سابقه پزشکی خود را بررسی کنید – آیا از عدم ابتلا به نارسائیهای مادرزادی قلبی اطمینان دارید؟ آیا تا به حال جراحی قلب انجام دادهاید؟ اگر یادتان نمیآید باید سابقه پزشکی خود را بررسی کنید. با خودتان رو راست باشید. دندانپزشک خود را در جریان هرگونه مشکلی که در گذشته داشتهاید یا شاید هنوز هم دارید قرار دهید، زیرا این کار بر تمام فرآیند درمان تأثیرگذار است. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا ریسک درمان را برایتان ارزیابی کند. احتمالاً دندانپزشک به شما توصیه میکند، و اگر در معرض خطر باشید، تجویز خواهد کرد که آنتی بیوتیک مصرف کنید.
از دستورات پزشک پیروی کرده و دوز تجویزی را مصرف کنید
مصرف آنتی بیوتیکها همچون هر داروی دیگری باید با مراقبت باشد. دستورالعملهای دندانپزشک خود را انجام دهید. اگر دندانپزشکتان مصرف آنتی بیوتیک را برایتان تجویز کرده، تنها دوز تجویزی را مصرف کنید. در گذشته، دنداندندان پزشکان و دندان پزشکان به بیماران در معرض خطر توصیه میکردند که پیش و پس از درمانهای دندانپزشکی از آنتی بیوتیک استفاده نمایند. امروزه بسیاری از دندان پزشکان به بیماران خود توصیه میکنند که صرفاً یک دوز حدوداً 1 ساعت پیش از انجام درمان مصرف کنند. اگر شما در نیز در معرض خطر قرار دارید بهتر است از پنی سیلین استفاده کنید. هرچند بیمارانی که به پنی سیلین حساسیت دارند میتوانند از آموکسی سیلین استفاده کنید. بیمارانی که در قورت دادن قرص مشکل دارند میتوانند دارو را بصورت تزریقی دریافت کنند. اگر در معرض عفونت غشای داخلی قلب قرار دارید و دچار تب یا سایر علائم عفونت پس از کشیدن دندان شدهاید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
دیدگاه خود را درج کنید