درمان پوسیدگی(کرم خوردگی) دندان شیری و روش مراقبت از دندان کودک

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

دندان‌های شیری بسیار مهم هستند؛ اگر دندان شیری زودتر از موعد از دست برود، دندان‌های مجاور به سمت فضای خالی دندان غائب حرکت می‌کنند و فضای مربوط به دندان دائمی را که قرار است در آینده دربیاید، اشغال می‌کنند. همچنین اگر از پوسیدگی دندان شیری پیشگیری نشود، علاوه بر این که ترمیم آن پرهزینه خواهد بود، کودک دچار درد می‌شود و حتی ممکن است عفونت‌های خطرناک زندگی کودک را به خطر بیاندازد. رعایت بهداشت دهان و دندان باید از سن پایین شروع شود، چون احتمال پوسیدگی دندان از لحظه درآمدن نخستین دندان وجود دارد. درمان مناسب با توجه به سن کودک و شدت عارضه توصیه می‌شود. والدین و دندانپزشک اطفال می‌توانند پس از روبرو شدن با نخستین نشانه‌های مشکل، بهترین رویکرد را برای مدیریت و درمان عارضه با همکاری یکدیگر پیدا کنند.

علل پوسیدگی دندان در کودکان

باکتری و علل مختلفی باعث پوسیدگی دندان می‌شود. دندان زمانی خراب می‌شود که غذاهای حاوی کربوهیدرات (قند و نشاسته)، مانند شیر، سودا، کشمش، آب نبات، کیک، آب میوه، برشتوک و نان، روی دندان باقی بماند. باکتری‌هایی که در دهان زندگی می‌کنند، این مواد را تغییر می‌دهند و اسید تولید می‌کنند. ترکیب باکتری، ذرات غذا، اسید و آب دهان ماده‌ای به نام پلاک را تشکیل می‌دهد که روی دندان می‌چسبد. اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌ها مینای دندان را به مرور زمان از بین می‌برند و به پوسیدگی دندان دامن می‌زنند.

کدام کودکان بیشتر در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دارند؟

باکتری در دهان تمام کودکان وجود دارد، بنابراین تمام کودکان مستعد پوسیدگی دندان هستند. البته عامل‌های زیر خطر خرابی دندان‌های کودکان را افزایش می‌دهد:

• بالا بودن میزان باکتری‌های عامل پوسیدگی
• زیاده‌روی در مصرف مواد قندی و نشاسته‌ای
• نبود فلوراید در آب آشامیدنی یا پایین بودن غلظت آن
• کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان
• کافی نبودن جریان آب دهان

علائم پوسیدگی دندان در کودکان

مراحل متداول کرم خوردگی و پوسیدگی دندان به شرح زیر است، البته ممکن است پوسیدگی دندان‌های یک کودک با بقیه قدری متفاوت باشد.

• لکه‌های سفیدی روی دندان در نقاط خوردگی مینای دندان ایجاد می‌شود که علامت از بین رفتن مینا است. این ساییدگی باعث حساسیت دندان‌ها می‌شود.
• سوراخ اولیه روی دندان ایجاد می‌شود که به رنگ قهوه‌ای کمرنگ است.
• سوراخ و کرم خوردگی دندان عمیق‌تر می‌شود و به رنگ قهوه‌ای پررنگ‌تر تا سیاه درمی‌آید.

علائم پوسیدگی و خرابی دندان در تمام کودکان یکسان نیست، پوسیدگی دندان شیری همواره با علائم همراه نیست. برخی کودکان تا زمان تشخیص پوسیدگی توسط دندانپزشک، متوجه خراب شدن دندان نمی‌شوند. با این حال ممکن است کودک علائم زیر را در اثر پوسیدگی دندان تجربه کند:

• درد در ناحیه دور دندان
• حساسیت به بعضی خوراکی‌ها مانند شیرینیجات و نوشیدنی‌های سرد یا داغ

تشخیص پوسیدگی دندان کودکان

دنداندندان پزشکان اطفال معمولاً پوسیدگی دندان را با توجه به موارد زیر تشخیص می‌دهند:

• بررسی کامل پرونده بیمار
• معاینه دهان کودک
• عکس رادیوگرافی

درمان پوسیدگی دندان کودکان

درمان پوسیدگی دندان به علائم، سن و وضعیت سلامت عمومی کودک و شدت عارضه بستگی دارد. در اکثر موارد لازم است که بخش پوسیده دندان برداشته شود و حفره ایجاد شده با مواد مخصوص پر شود تا آسیب ناشی از پوسیدگی دندان ترمیم شود. این عمل به ترمیم یا پر کردن دندان موسوم است. ترمیم دندان به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌شود:

• ترمیم مستقیم: این عمل در یک جلسه انجام می‌شود. دندانپزشک حفره ناشی از برداشتن پوسیدگی را مستقیماً با مواد تهیه شده از نقره، پودر ریز شیشه، اسید آکریلیک یا رزین پر می‌کند. این مواد غالباً همرنگ دندان انتخاب می‌شود.
• ترمیم غیرمستقیم: این عمل در دو یا چند جلسه انجام می‌شود. از روش‌های ترمیم غیرمستقیم می‌توان به اینله، انله، ونیر، روکش و بریج اشاره کرد. این ترمیم‌ها با طلا، آلیاژ بر پایه فلز، سرامیک یا کامپوزیت است. بسیاری از این مواد شبیه مینای طبیعی دندان هستند.

پیشگیری از پوسیدگی دندان در نوزادان و کودکان

رعایت توصیه‌های زیر به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند:

• حتی قبل از به دنیا آمدن فرزندتان باید از دندان‌هایتان به خوبی مراقبت کنید. مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری مهم و بدون اشکال است.
• مهم نیست که فرزندتان از شیر مادر تغذیه می‌کند یا شیرخشک می‌خورد، در هر حال باید از دندان‌های شیری مراقبت کنید:
• از زمان تولد تا 12 ماهگی: لثه‌های نوزاد را با دستمال تمیز مرطوبی با ملایمت تمیز کنید. به محض آن که نخستین مروارید را در دهان فرزندتان مشاهده کردید، لازم است که دندان را با مسواک نوزادی نرم و مقدار کمی خمیردندان فلورایددار، به اندازه دانه برنج، مسواک بزنید.
• 12 تا 36 ماهگی: دندان‌های فرزندتان را دو بار در روز به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. تا سه ساله شدن کودک، بیشتر از یک دانه برنج خمیردندان روی مسواک نگذارید. بهترین زمان برای مسواک زدن بعد از صبحانه و قبل از خواب است.
• مقدار خمیردندان را بعد از سه سالگی اندکی افزایش دهید و به اندازه دانه نخود برسانید.
• اجازه ندهید که فرزندتان با شیشه شیر در دهان به خواب برود: این کار باعث می‌شود که دندان‌های کودک در طول شب با مواد قندی تماس داشته باشد و خطر عفونت‌های گوش و خفگی را نیز افزایش می‌دهد.
• پس از آن که فرزندتان دو ساله شد، باید دندان‌هایش را هر روز نخ بکشید.
• برای آرام کردن فرزندتان، به جای پستانک از شیشه شیر یا فنجان نی‌دار استفاده نکنید: همچنین اجازه ندهید که فرزندتان مدتی طولانی بطری نوشیدنی‌اش را در دست بگیرد و از آن بنوشد. اگر فرزندتان دوست دارد که بین وعده‌های غذایی از فنجان یا شیشه شیرش بنوشد، ظرف را فقط با آب پر کنید.
• غلظت فلوراید آب آشامیدنی را بررسی کنید: فلوراید موجود در آب آشامیدنی برای کودک مفید است. اگر آب آشامیدنی از چاه یا دیگر منابع بدون فلوراید استخراج می‌شود، دندانپزشک یا متخصص اطفال توصیه می‌کند که نمونه آب را آزمایش کنید و غلظت فلوراید موجود در آن را اندازه‌گیری کنید. اگر آب آشامیدنی فلوراید کافی نداشته باشد، پزشک مکمل فلوراید تجویز می‌کند. همچنین دندانپزشک برای محافظت از دندان‌ها در برابر پوسیدگی، وارنیش فلوراید روی آن می‌زند.
• در اولین فرصت به فرزندتان یاد بدهید که مایعات را مانند شما از لیوان یا فنجان معمولی بنوشد: زمان مناسب برای این تغییر 15 ـ 12 ماهگی است. به این ترتیب مایعات کمتر دور دندان‌ها جمع می‌شود و خطر پوسیدگی کاهش می‌یابد. به علاوه کودک نمی‌تواند لیوان را با خودش به تختخواب ببرد.
• اگر لازم است که فرزندتان مایعات را مدتی طولانی از شیشه شیر یا فنجان نی‌دار بنوشد، ظرف را فقط با آب پر کنید: اگر فرزندتان هنگام سفر با ماشین تشنه شد، فقط آب به او بدهید.
• خوراکی‌های شیرین یا چسبناک کمتری به فرزندتان بدهید: مصرف خوراکی‌هایی مانند آب نبات، آدامس، شیرینی یا کلوچه را محدود کنید. قند در خوراکی‌هایی مانند بیسکوئیت و چیپس نیز وجود دارد. اگر فرزندتان علاقه فراوانی به خوردن تنقلات دارد، خوردن آنها برایش بسیار بد خواهد بود. این تنقلات باید فقط همراه با غذا خورده شود. به فرزندتان یاد بدهید که دندان‌هایش را بلافاصله بعد از خوردن چنین خوراکی‌هایی با زبان تمیز کند.
• آب میوه را فقط با غذا به کودک بدهید یا اصلاً به او آب میوه ندهید: مصرف آب میوه برای نوزادان زیر 6 ماه توصیه نمی‌شود. نوزادان 12 ـ 6 ماه نباید بیشتر از 125 سی سی آب میوه در روز دریافت کنند و آب میوه باید با آب به نسبت یک به یک رقیق شود. میزان مناسب آب میوه برای کودکان یک تا شش سال 175 ـ 125 سی سی در روز است.
• فرزندتان را قبل از یک سالگی نزد دندانپزشک ببرید: البته اگر نگران سلامت دندان‌های فرزندتان هستید، می‌توانید زودتر به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید. چنانچه تا یک سالگی فرزندتان به دندانپزشک دسترسی نداشتید، از متخصص اطفال بخواهید که دهان کودک را معاینه کند، وارنیش فلوراید را روی دندان‌ها بزند و راهکارهای مراقبت از دندان‌های شیری را به شما آموزش دهد.

[/vc_column_text][vc_column_text css=”.vc_custom_1537660690625{padding-top: 15px !important;padding-right: 25px !important;padding-bottom: 25px !important;padding-left: 25px !important;background-color: rgba(0,95,191,0.13) !important;*background-color: rgb(0,95,191) !important;}”]

در یک کلام

نبود فلوراید در آب آشامیدنی یا کمبود آن، تغذیه سرشار از مواد قندی و نشاسته‌ای، کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان و کم بودن بزاق دهان باعث پوسیدگی دندان در کودکان می‌شود.

پوسیدگی دندان با علائمی مانند لکه‌های سیاه و سفید دندانی، سوراخ در دندان، درد و حساسیت به گرما و سرما همراه است. خرابی دندان کودک توسط بررسی فیزیکی و x-ray تشخیص داده می‌شود. روش درمان پوسیدگی دندان به سن، شدت و علائم پوسیدگی بستگی دارد. معمولا برای درمان از روش پر کردن دندان استفاده می شود. مراقبت مادر از دندان‌های خود در زمان بارداری، تمیز کردن دهان کودک از تولد تا 12 ماهگی با یک دستمال، مسواک زدن بعد از 12 ماهگی، محدود کردن غذاهای شیرین و آب میوه، نخ دندان کشیدن بعد از دوسالگی و مراجعه به دندانپزشک کودکان قبل از یک سالگی در جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری موثر است.

[/vc_column_text][vc_column_text]

سوالات رایج

[/vc_column_text][vc_accordion][vc_accordion_tab title=”چرا کودکان به فلوراید نیاز دارند؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

فلوراید ماده معدنی مهمی برای تمام کودکان است. باکتری‌های موجود در دهان با مواد قندی ترکیب می‌شوند و اسیدی تولید می‌کنند که به مینای دندان آسیب می‌زند و در نهایت موجب کرم خوردگی دندان‌های شیری می‌شود. فلوراید در برابر حمله اسیدی از دندان‌ها محافظت می‌کند و به معکوس کردن نشانه‌های پوسیدگی کمک می‌کند. مطمئن شوید که فرزندتان آب فراوان می‌نوشد و با خمیردندان فلورایددار مسواک می‌زند.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”رادیوگرافی دندان چقدر ایمن است؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

با استفاده از محافظ‌های امروزی، مانند پیشبند سربی و سنسورهای دیجیتال، میزان تشعشع دریافتی هنگام گرفتن عکس بسیار ناچیز است. اگرچه خطر مربوط به رادیوگرافی دندان بسیار جزئی است، دندانپزشک اطفال احتیاط‌های لازم را به کار می‌بندد تا کودک کمترین مقدار ممکن تشعشع را دریافت کند. در واقع خطر رادیوگرافی بسیار کمتر از خطر تشخیص ندادن و درمان نکردن مشکلات دندانی است.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”چه زمانی لازم است که از دندان‌های فرزندم عکس گرفته شود؟ ” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

زمانی که دندان‌ها با هم تماس پیدا می‌کند، دندانپزشک اطفال توصیه می‌کند که از آنها عکس گرفته شود. نخستین بار عکس‌های ساده‌ای از دندان‌های قدامی بالا و پایین گرفته می‌شود تا کودک با این فرایند آشنا شود. پس از آن که دندان‌های شیری عقب دهان درآمدند و با هم تماس پیدا کردند، رادیوگرافی معمولی، حداقل یک بار در سال توصیه می‌شود. دندان‌های دائمی حدود شش سالگی درمی‌آید، رادیوگرافی در این زمان به پزشک کمک می‌کند تا از سلامت دندان‌ها و فک و نظم و مرتب بودن آنها مطمئن شود. چنانچه فرزندتان مستعد ابتلا به مشکلات دهان و دندان باشد، دندانپزشک اطفال توصیه می‌کند که رادیوگرافی در سن پایین‌تر و در فواصل زمانی کوتاه‌تر انجام شود.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”فرزندم انگشتش را می‌مکد، چکار باید بکنم؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

تقریباً تمام کودکان انگشت شست یا بقیه انگشتان خود را در دوران نوزادی می‌مکند؛ اما اکثرشان این عادت را، بدون آن که آسیبی دائمی به دندان‌ها بزند، تا چهار سالگی ترک می‌کنند. اما اگر فرزندتان پس از درآمدن دندان‌های دائمی همچنان به مکیدن انگشت ادامه داد، یا حتی این عادت را با شدت بیشتر دنبال کرد، به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک دندان‌ها را معاینه می‌کند و بررسی می‌کند که آیا ممکن است مکیدن انگشت مشکلی را ایجاد ‌کند یا خیر. دندانپزشک درمان مناسب را در صورت لزوم توصیه می‌کند.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”فرزندم ورزشکار است، چطور م‍ی‌توانم از دندان‌هایش محافظت کنم؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

حتی ورزش‌های کودکان نیز حالت تماسی و پربرخورد دارد، بنابراین بهتر است کودکان فعال و ورزشکار از محافظ‌های دهانی استفاده کنند. اگر فرزندتان به بیسبال، فوتبال یا ورزش‌های دیگر علاقه دارد، از دندانپزشک معالجش سوال کنید که بهترین راه برای محافظت از دندان‌ها، لب‌ها، گونه‌ها و لثه‌ها چیست.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”دندانهای شیری دائمی نیستند، چرا باید از آنها مراقبت کنیم؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

هرچند عمر دندان‌های شیری کوتاه‌تر از دندان‌های دائمی است، اما نقش آنها را در رشد کودک نباید نادیده بگیرید. دندان‌های شیری حرف زدن و جویدن را برای کودک آسان‌تر می‌کند و لبخندش را زیباتر می‌کند. به علاوه دندان‌های شیری فضای لازم را برای درآمدن دندان دائمی در فک نگه می‌دارند. چنانچه دندان شیری در اثر پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی زودتر از موعد از دست برود، دندان‌های مجاور به سمت این فضای خالی حرکت می‌کنند و در نهایت دندان‌های دائمی کج و نامرتب درمی‌آید. به علاوه سلامت دندان‌ها و لثه‌ها بر سلامت عمومی کودک نیز اثر می‌گذارد.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”هر چند وقت یک بار باید فرزندم را نزد دندانپزشک ببرم؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

دنداندندان پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که کودکان هر شش ماه یک بار به دندانپزشکی مراجعه کنند. البته ممکن است دندانپزشک با توجه به وضعیت سلامت دهان و دندان‌های فرزندتان توصیه کند که زودتر به او مراجعه کنید.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][vc_accordion_tab title=”دندانپزشک اطفال چه تفاوتی با بقیه دنداندندان پزشکان دارد؟” icon=”0″ icon_closed=”0″][vc_column_text]

تمام متخصصین دندانپزشکی، مانند دندانپزشک اطفال، متخصص ارتودنسی و جراح دهان و دندان، ابتدا دوره دندانپزشکی را به پایان می‌رسانند و سپس چند سال دیگر برای گرفتن تخصص مورد نظر خود در دوره‌های تکمیلی تحصیل می‌کنند. دندانپزشک اطفال در دوره آموزشی خود، دانش و تجربیات گسترده‌ای را در زمینه درمان نوزادان، کودکان و نوجوانان به دست می‌آورد. دنداندندان پزشکان اطفال به درمان کودکان علاقه دارند، از سر و کله زدن با این فرشته‌های دوست داشتنی لذت می‌برند و برای درمان این بیماران خاص از دانش و تخصص خود در زمینه رفتار و رشد کودکان بهره می‌گیرند تا خاطره خوشی از دندانپزشکی در ذهن و یاد کودکان ثبت شود.

[/vc_column_text][/vc_accordion_tab][/vc_accordion][/vc_column][/vc_row]