بیماریهای لثه عفونتهای باکتریایی هستند که بافتهای لثه را عفونی کرده و باعث ایجاد تورم، التهاب، قرمزی و تحلیل استخوان اطراف دندانها میشوند. این بیماری ممکن است یک یا چند دندان را تحت تأثیر قرار دهد. عوامل خاص مانند داروهای مصرفی و بیماریهای مزمن میتوانند باعث ایجاد بیماریهای لثه شوند حتی اگر شخص بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت کرده باشد. چندین روش برای جراحی لثه وجود دارد که پزشک در صورت پیشروی بیماری لثه ممکن است به شما پیشنهاد دهد.
جراحی لثه چیست؟
جراحی لثه یک عمل جراحی برای برداشتن و برطرف کردن پلاکهای انباشتهشده، جرمهای عمقی سخت شده و بیوفیلمهای بین دندانها است. این جراحی معمولاً زمانی انجام میشود که بیماریهای لثه در مراحل پیشرفته قرار داشته باشد و درمانهای آنتیبیوتیکی در درمان مؤثر نباشد.
چرا عمل جراحی لثه انجام میشود؟
بر اساس عملهای جراحی که امروزه روی لثه انجام میشوند، سه شاخص برای انجام جراحی پیوند لثه وجود دارد:
- مشکلات مرتبط با نمایان شدن ریشه دندان: بیمار نمیتواند ریشه نمایان شده را مسواک بزند، دندانپزشک حجم قابل توجهی از پلاک و کلکیولوس یا آغاز فرایند پوسیدگی را روی ریشه دندان مشاهده میکند. با انجام عمل پیوند لثه میتوان سطح ریشه دندان را پوشانده و از آن محافظت کرد.
- حساسیت مفرط: بیمار به دلیل اینکه ریشه دندان او نمایان شده از حساسیت مفرط دندان رنج میبرد. پوشاندن ریشه دندان میتواند از این حساسیت بکاهد.
- ظاهر: بیمار از ظاهر دندانهای خود ناراضی است؛ بنابراین سطح ریشه دندان با اهداف افزایش زیبایی پوشانده میشود.
به علاوه در موارد خاص، انجام برخی عملهای ترمیمی مانند روکش دندان و ایمپلنت دندان برای محافظت از دندان، قبل از پیوند بافت نرم توصیه میشود. میزان پوشانندگی لثه به شکل ریشه دندان و نوع آسیبدیدگی بافت نرم بستگی دارد. آسیبدیدگی بافت نرم هم به شدت و نوع بیماری زمینهای تحلیلدهنده استخوان مربوط میشود. در برخی موارد از ابتدا مشخص است که نمیتوان تمام سطح ریشههای نمایان شده را پوشاند و در پارهای اوقات جراحیهای چندگانهای برای ساخت بافت جدید که جلوی تاج دندان قرار گیرد باید انجام شود.
مزایای عمل جراحی لثه
عمل جراحی لثه میتواند از تحلیل استخوان و پیشرفت بیشتر تحلیل لثه پیشگیری کند. در برخی موارد با این عمل میتوان سطوح ریشه نمایان شده دندان را برای حفاظت از آنها در برابر پوسیدگی پوشاند. این میتواند حساسیت دندانی را کاهش داده و زیبایی لبخند را بهبود بخشد. چه شما عمل پیوند لثه را برای بهبود عملکرد انجام دهید و چه با اهداف زیبایی، بیماران معمولاً نتایج هر دو را شاهد خواهند بود، یک لبخند جدید زیبا و افزایش سلامت لثه. این جراحی کلید شما برای خندیدن زیباتر، غذا خوردن و صحبت کردن راحتتر و با اعتمادبهنفس بیشتر است.
انواع جراحهای لثه
جراحی فلپ لثه
اگر عمق پاکتهای پریودنتال بیش از 5 میلیمتر باشد، پریودنتیست این عمل جراحی را برای کاهش پاکتهای پریودنتال انجام میدهد. بسیاری از بیماران که مبتلا به التهاب لثه متوسط تا شدید هستند باید این عمل جراحی را انجام دهند. پریودنتیست بافت لثه را شکافته و آن را از دندان جدا میکند و آن را با ابزارهای آلتراسونیک کاملاً تمیز کرده و با ابزار دقیق جرمها، پلاکها و بیوفیلمهای جمع شده در زیر پاکتهای پریودنتال را برمیدارد.
جراحی برداشتن لثه
در این عمل جراحی لثه بافت اضافی لثه که بیش از حد روی دندانها را پوشانده است برداشته میشود تا آن ناحیه و دندانهای اطراف آن را بتوان بهتر تمیز کرد. پریودنتیست بافتهای لثه بیمار را بیحس کرده و بافت اضافی لثه را برش داده آن را از داخل دهان برمیدارد.
جینجیووپلاستی
این نوع از جراحی لثه برای تغییر شکل بافتهای سالم لثه اطراف دندانها انجام میشود تا ظاهر لثهها بهتر به نظر برسند. اگر دندانهای شخص عقب رفته باشد و باعث اعمال فشار بر لثه شده باشد، عمل جینجیووپلاستی میتواند انجام شود. بافت پیوندی برای لثه از بافت سقف دهان برداشته شده و سپس در محل پسرفتگی دندان بخیه شود.
پس از انجام روش های جراحی لثه ، پریودنتیست یا متخصص بهداشت دهان و دندان به شما آموزش میدهد که بافتهای لثه و دندانها را چگونه با استفاده از مسواک و خمیردندان فلوراید ضدمیکروبی تمیز کرده و چگونه از نخ دندان و شویندههای آنتیباکتریایی دهانی استفاده کنید. لطفاً برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه مراقبت از بافت لثه و دندانها پس از انجام عملهای جراحی لثه با متخصص لثه یا دندانپزشک مشورت کنید.
عمل جراحی لثه به وسیله لیزر
جراحی لثه با لیزر یک عمل متداول دیگر برای درمان برخی بیماریهای خاص لثه است. این روش مزایای زیادی دارد که برخی آنها عبارتند از کاهش خونریزی و کاهش زمان بهبودی. در خلال این عمل جراحی پریودنتیست از لیزر با طول موج خاص که فقط بافتهای ناسالم لثه را از بین میبرد استفاده میکند. همه بافتهای سالم در جای خود حفظ میشوند و فقط مقدار کمی از بافت برداشته میشود. انواع جراحی لثه با لیزر احتمالاً در مدت چندین جلسه انجام میشود.
عمل جراحی افزایش طول تاج دندان
اگر شما به دلیل کوتاه بودن طول تاج دندانی، لبخند لثهای دارید (دندانها طول مناسبی دارند اما به وسیله بافت اضافی لثه پوشانده شدهاند)، عمل افزایش طول تاج دندان میتواند ظاهر خط لثه شما را بهبود داده و لبخندی زیباتر و طبیعیتر برای شما به ارمغان آورد.
دستورالعملهای پس از انجام عمل جراحی لثه
یخ درمانی
تورم پس از عمل غالباً باعث ایجاد ناراحتی میشود. کاهش پتانسیل تورم تنها راه مهمی است که به شما کمک میکند که راحتی بیشتر داشته و روند بهبود را تسریع کنید. بلافاصله پس از عمل جراحی روی قسمت بیرونی صورت و در ناحیهای که تحت عمل جراحی قرار گرفته است یخ قرار دهید. مایع سرد را درون دهان نگه داشته و تکههای یخ یا غذاهای یخزده (بستنی، ماست و…) را در دهان خود قرار دهید تا به کاهش تورم کمک کند.
کنترل خونریزی
نگران نباشید، به دلیل رقیق بودن بزاق دهان، خونریزی از دهان بدتر از آن چیزی که واقعاً هست به نظر میرسد. محل خونریزی را مشخص کرده، آن را تمیز کرده و با گاز استریل شده به مدت 5 تا 10 دقیقه فشار ثابت ملایمی روی آن اعمال کنید. اگر نتوانستید با این روش خونریزی را کنترل کنید به پزشک مراجعه کنید.
رژیم غذایی پس از عمل جراحی
- 24 ساعت اول پس از عمل – استفاده از غذاهای سرد: شما باید از غذاهای نرم و سرد مانند ژله، پودینگ، ماست، آب سیب، مخلوطهای شیری و بستنی استفاده کنید. غذاهایی مانند چیپس سیبزمینی، ذرت بوداده، شیرینی کراکر، شیرینیها و… و غذاهای چسبنده نباید مصرف شوند.
- پس از 24 ساعت اول بعد از عمل جراحی – غذاهای گرم مصرف کنید: غذاهای نرم و گرم مانند کرم گندم، پوره سیبزمینی، سوپ، مایعات داغ، پاستای کرهای و… باید برای کاهش تورم و تسریع روند بهبودی استفاده شوند. دوباره، باید از مصرف غذاهایی که میتواند به محل جراحی آسیب وارد کنند پرهیز شود. شما باید با طرف دیگر دهان که سالم است غذا بخورید و غذا را از محل جراحی دور نگه دارید.
داروها
معمولاً شما دو تا سه روز پس از عمل احساس ناراحتیهای خفیف تا متوسطی خواهید داشت که با داروهای غیراستروئیدی، ضدالتهابی و ضد درد مانند آسپیرین و ایبوپروفن یا داروها تجویزی مشابه مدیریت میشود.
تمیز کردن
تمیز نگه داشتن هر چه بیشتر محل جراحی برای پیشگیری از بروز عفونت و تسریع روند بهبودی از اهمیت زیادی برخوردار است. از مسواک، نخ دندان یا شستشوی دهان تا 24 پس از عمل استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث خونریزی در محل جراحی شود. شما باید مراقبتهای روزانه دهان و دندان خود را پس از 24 ساعت بعد از عمل مانند گذشته برای قسمتهای سالم دهان و دندان ادامه دهید.
فعالیتها
از فعالیتهای سنگین و ورزش کردن به مدت 5 تا 7 روز پس از عمل خودداری کنید. هر گونه افزایش ضربان قلب یا فشار خون میتواند باعث خونریزی شود. چیزی را به وسیله نی نخورید یا کارهایی که به فوت کردن نیاز دارند را انجام ندهید و در این مدت زمان از باد کردن اشیائی مانند بادکنک پرهیز کنید.
هزینه عمل جراحی لثه
هزینه عمل جراحی لثه به وضعیت خاص هر فرد، تخصص دندانپزشک در انجام عمل جراحی، تعداد دندانهای کشیده شده، لزوم نیاز به پیوند استخوان، وسایل استفاده شده برای انجام عمل جراحی و تعویض و جایگزینی دندانهای افتاده یا ازدسترفته بستگی دارد. همچنین تکنیک مورد استفاده، محل مطب دندانپزشک، قوانین بیمه و ملزومات درمانی نیز از عواملی هستند که بر قیمت جراحی لثه تأثیر میگذارند.